Danıştay 8. Dairesi 2016/9141 E. 2021/766 K.

10-10-2021

Özeti: Dava, aracı ile şehir içi toplu taşıma faaliyetinde bulunan davacı tarafından, hat tahsisi için davalı idareye ödemiş olduğu bedel ile mahrum kaldığı karın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır. Olayda Encümen kararları ile şehir genelinde çalışmakta olan araçlara ek 30 adet aracın ilavesine ve isteklilerin ruhsat verilmesiyle çalıştırılmasına karar verildiği, bu kapsamda davacının kendisine de (M) plaka tahsis edilmesi amacıyla davalı idare hesabına bağış yatırdığı ve bunun üzerine davacı adına da plaka tahsis edildiği ve söz konusu araç için çalışma ruhsatı düzenlendiği, anılan Encümen kararlarının iptali istemiyle açılan davada İdare Mahkemesince verilen iptal kararının onanması ve davalı idarenin karar düzeltme isteminin reddedilmesi sonucunda davacının çalışma ruhsatının kesin olarak Mahkeme kararıyla iptal edildiği görülmektedir. Davacının 25/01/2016 tarihinde İdari Yargılama Usulü Kanunu kapsamında yaptığı başvurunun reddi üzerine 22/02/2016 tarihinde Mahkeme kayıtlarına giren dilekçe ile açılan davanın yasal süresi içinde açıldığı anlaşıldığından davanın süreaşımı nedeniyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.

İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …

Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek işin gereği görüşüldü:

Dava, … plakalı aracı ile şehir içi toplu taşıma faaliyetinde bulunan davacı tarafından, hat tahsisi için davalı idareye ödemiş olduğu 140.000,00 TL ile mahrum kaldığı karın yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

İdare Mahkemesince, Kırıkkale Belediyesi Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile davacı adına Karşıyaka Minibüs hattında tahsis yapılması üzerine bu hatta … plakalı araca ilişkin … tarih ve … sayılı Encümen kararı ile düzenlen çalışma ruhsatı ile çalışmaya başlayan davacının ticari faaliyetinin 27.12.2013 tarihi itibariyle durdurulduğu ve ticari faaliyeti durdurulmuş olan davacının bu tarih itibariyle ticari faaliyetinin durdurulduğunu öğrenmiş olduğunun kabulü gerektiğinden, 27.12.2013 tarihini izleyen günden itibaren 2577 sayılı Kanunun yukarıda bahsedilen 12. maddesinde öngörülen 60 günlük süre içerisinde dava açılması gerekirken bu tarihten çok sonra 22.02.2016 tarihinde açılan davada süre aşımı bulunduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Dava Açma Süresi" başlıklı 7. maddesinde, dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştay’da ve İdare Mahkemelerinde altmış gün olduğu; idari uyuşmazlıklarda bu sürenin yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden başlayacağı hükmüne yer verilmiş; Kanunun "İdari Makamların Sükutu" başlıklı 10. maddesinde ise, "1. İlgililer, haklarında idari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara başvurabilirler. 2. Altmış gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İlgililer altmış günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştaya, idare ve vergi mahkemelerine dava açabilirler. Altmış günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebilir. Bu takdirde dava açma süresi işlemez. Ancak, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren altı ayı geçemez. Dava açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, altmış günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava açabilirler." düzenlemesine; aynı Kanunun "Dilekçeler Üzerine İlk İnceleme" başlıklı 14. maddesinin 3. fıkrasının (e) bendinde; dava dilekçesinin süreaşımı yönünden inceleneceği, son fıkrasında; ilk incelemeden sonra tespit edilmesi halinde de davanın her safhasında 15. madde hükmünün uygulanacağı, "İlk İnceleme Üzerine Verilecek Karar" başlıklı 15. maddenin 1. fıkrasının (b) bendinde ise; davanın süresinde açılmadığının belirlenmesi durumunda davanın reddedileceği hükümlerine yer verilmiştir.

Dosyanın incelenmesinden, Kırıkkale İli, Merkez Karşıyaka Minibüs hattında davacı adına ... tarih ve ... sayılı Kırıkkale Belediyesi Encümen kararı ile ... plakalı aracın tahsis edildiği, ... tarih ve ... sayılı Encümen kararı ile de söz konusu araç için davacı adına çalışma ruhsatı düzenlendiği ve davacının ... plakalı aracının bu tarihten itibaren anılan dolmuş hattında çalışmaya başladığı, Karşıyaka dolmuş hattında daha önce yolcu taşımacılığı yapanlar tarafından ... tarih ve ... sayılı Kırıkkale Belediyesi Encümen kararının iptali istemiyle açılan davada Mahkememizin … tarih ve E:… K:… sayılı kararı ile bu encümen kararının iptaline hükmedildiği, anılan iptal kararı uyarınca davalı idare tarafından 27.12.2013 tarihi itibariyle davacının ... plakalı aracının ticari faaliyetinin durdurulduğu, davacı tarafından 25.01.2016 tarihli dilekçe ile davalı idareye başvuru yapılarak ... plakalı araca dolmuş hattı tahisi için davalı idareye yaptığı 140,865,00 TL tutarındaki ödeme ile ticari faaliyetinin durdurulmuş olması nedeniyle mahrum kaldığı karın fazi ile birlikte ödenmesi isteminde bulunduğu, davacının bu başvurusunun davalı idarenin ... tarih ve ... sayılı yazısı ile reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır

Kişilerin, haklarında daha önce idarece tesis edilmiş herhangi bir işlem olmaksızın, idari davaya konu olabilecek yeni bir işlem tesisi için yapılan başvuru neticesinde tesis edilen işlemin 10. madde kapsamında yapılmış başvuru olduğu ve dava açma süresinin de, bu başvuru üzerine tesis edilen işlemin tebliğinden itibaren başlayacağı açıktır.

Olayda; Kırıkkale Belediyesi Encümen kararları ile şehir genelinde çalışmakta olan (M) plakalı araçlara ek 30 adet aracın ilavesine ve isteklilerin ruhsat verilmesiyle çalıştırılmasına karar verildiği, bu kapsamda davacının kendisine de (M) plaka tahsis edilmesi amacıyla davalı idare hesabına 140,865,00 TL tutarında bağış yatırdığı ve bunun üzerine davacı adına da plaka tahsis edildiği ve söz konusu araç için çalışma ruhsatı düzenlendiği, anılan Encümen kararlarının iptali istemiyle açılan davada Kırıkkale İdare Mahkemesince verilen iptal kararının Dairemizce onanması ve davalı idarenin karar düzeltme isteminin reddedilmesi sonucunda davacının çalışma ruhsatının kesin olarak Mahkeme kararıyla iptal edildiği görülmektedir.

Her ne kadar İdare Mahkemesince; dava açma süresi davacının faaliyetinin durdurulmasının kendisine bildirildiği 27/12/2013 tarihini izleyen günden itibaren başlatılmış ise de davacıya dolmuş hattı tahsis edilmesine ilişkin encümen kararının iptaline ilişkin Mahkeme kararının kesinleşmesi neticesinde davacının ruhsatının kesin olarak iptal edildiği, dolayısıyla davacının ruhsat hakkını kaybetmesi neticesinde hat tahsisi için yatırmış olduğu bağış tutarının ödenmesi istemiyle davalı idareye başvurduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

Bu durumda; davacının 25/01/2016 tarihinde İdari Yargılama Usulü Kanunun 10. maddesi kapsamında yaptığı başvurunun reddi üzerine 22/02/2016 tarihinde Mahkeme kayıtlarına giren dilekçe ile açılan davanın yasal süresi içinde açıldığı anlaşıldığından davanın süreaşımı nedeniyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle; … İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 10/02/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Öne Çıkanlar