İstanbul BAM 12. H.D. 2020/1077 E. 2020/943 K.

Özeti: Davacı şirket vekili, arabulucuya başvurduklarını, dava şartının yerine getirildiğini uyuşmazlıkta Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemeleri'nin görevli ve yetkili olduğunu, davalının borcu bulunduğunu ve borcunu ödemediğini belirterek bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile öncelikle alacaklıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı şirketin alacaklısı olan şirket kesinleşen takipte borçlusunun davalı da olan alacağının tahsili için dava açmak yetkisi almış olup , davayı takip eden davacı durumundadır. Bu sebeple yetki itirazının hallinde akdi ilişkide taraf olmayan davayı takip eden davacının değil , dava hakkı devredilen davacı şirketin yerleşim yerinin dikkate alınması gerekmektedir. Dava açarken seçimlik yetki kapsamında birden fazla mahkemenin yetkili olması halinde seçim hakkı davacı da olup, davacı alacaklı seçim hakkını yetkili icra dairesi olan Bakırköy Mahkemeleri yönünde kullanmıştır. Eldeki davada davacı ve alacaklı şirketin ikametgahı mahkemesinin davaya bakmaya yetkili olduğu halde yetkisizlik kararı verilmesi doğru olmamıştır.

DAVA: Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)

İSTİNAF KARAR TARİHİ: 06/10/2020

Yetki itirazının kabulüne ilişkin hükmün davayı takip eden davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;

DAVA: Davacı ...ltd.şti vekili; arabulucuya başvurduklarını, dava şartının yerine getirildiğini, Yargıtay'ın içtihatlarına göre Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemeleri'nin görevli ve yetkili olduğunu, davalının borcu bulunduğunu ve borcunu ödemediğini belirterek 370.000- TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile İ.İ.K.'nın madde 20/3 uyarınca öncelikle alacaklı ...'ne ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP:Davalı vekili, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, müvekkilinin böyle bir borcu bulunmadığını, iddia edilen borç ile ilgili olarak zamanaşımı süresinin geçtiğini, bu nedenle zamanaşımı itirazında bulunduklarını, incelenen ticari defterlerin delil niteliğinde olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, İ.İ.K.'nın 120/2. maddesi gereğince, "... hacze iştirak edenlerin hepsi veya içlerinden birisi borçlunun üçüncü bir şahıstaki alacağının tahsilini veya böyle bir şahsa karşı haiz olduğu dava hakkının kullanılmasını, masraf kendilerine ait olmak ve fakat haklarına halel gelmemek şartiyle üzerlerine alabilirler." hükmünün olduğu, borçlusunun alacaklılarından olan alacaklarını kendi alacağına karşılık tahsil girişiminde bulunduğu, davaya konu alacağın sözleşmeye bağlı olmadığı, somut olayda davalının davacıya doğrudan bir para borcunun bulunmadığı, genel yetki hükümlerinin uygulanması gerektiği, davalının gösterilen adresinin bulunduğu yer mahkemesinin yetkili mahkeme olduğu, davalı şirketin hem dilekçede hem de mernis sisteminde yer alan adresinin İzmir ilinde olduğunun tespit edildiği gerekçesiyle davanın yetkisizlik nedeni ile reddine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın İzmir Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

İSTİNAF SEBEPLERİ: Davayı takip eden davacı ... vekili istinaf başvuru dilekçesinde; taraf ve dava ehliyetinin, davayı takip yetkisini de içerdiğini, taraf ehliyetine ve dava ehliyetine sahip olan kişinin, taraf olduğu davayı bizzat kendisinin açıp yürüteceğini, İ.İ.K.'nın madde 120/2 de düzenlenen "tahsil için devirde" takip borçlusunun 3. kişideki alacağının sona ermediğini, para borçlarında, alacaklının ikametgahı mahkemesinin de yetkili olduğundan davanın alacaklısı olan ... Şirketi'nin muamele merkezinin bulunduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğunu, Büyükçekmece adresinin, Asliye Ticaret Mahkemeleri'nin yargı çevresi yönünden Bakırköy'e bağlı olduğundan Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemeleri'nin yetkili olduğunu, davayı takip yetkisine sahip olan ...Şirketi'nin bu davanın tarafı olmadığını, bu bakımdan ...'nin davacı olarak gösterilmesi ve onun hakkında hüküm kurulmasının hatalı olduğunu belirterek kararının bozulmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.

GEREKÇE:İİK 120/2.maddesi"Hacze iştirak edenlerin hepsi veya içlerinden birisi borçlunun üçüncü bir şahısta ki alacağının tahsilini veya böyle bir şahsa karşı haiz olduğu dava hakkının kullanılmasını ,masraf kendilerine ait olmak üzere ve fakat haklarına halel gelmemek şartıyla üzerlerine alabilirler. Somut olayda davacı ... ltd.şti.nin alacaklısı ... ld.şti; kesinleşen takipte borçlusunun davalı da olan alacağının tahsili için İİK 120/2 gereği dava açmak yetkisi almış olup , ...ltd.şti davayı takip eden davacı durumundadır. Bu sebeble yetki itirazının hallinde akdi ilişkide taraf olmayan davayı takip eden davacının değil , dava hakkı devredilen davacı ... ltd.şti nin yerleşim yerinin dikkate alınması gerekmektedir. Davacı ... ltd.şti nin alacağının davayı takip yetkisinin alacaklısına devri ile dava dosyasındaki davacı sıfatı ortadan kalkmamaktadır. H.M.K.'nın 6. maddesi gereği genel yetkili mahkeme ve icra dairesi davalı borçlunun yerleşim yeri mahkeme ve icra dairesidir. Ancak sözleşmeden kaynaklanan davalarda H.M.K.’nun 10. maddesi gereğince borcun ifa yeri mahkemesi de yetkilidir. 6098 sayılı T.B.K. ‘unun 89/1 maddesi uyarınca aksine bir anlaşma yoksa para borçları alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ifa edilir. Alacaklı-davacının yerleşim yeri Büyükçekmece olduğu, adres yargı çevresi yönünden Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemelerinin yargı alanındadır.Buna göre davayı takip eden davacı davasını davalı borçlunun yerleşim yerinde açabileceği gibi , özel yetki kuralı gereği alacaklı davacının yerleşim yeri mahkemesinde de açabilir.Dava açarken seçimlik yetki kapsamında birden fazla mahkemenin yetkili olması halinde seçim hakkı davacı da olup, davacı alacaklı seçim hakkını TBK 89/1 gereği yetkili icra dairesi olan Bakırköy Mahkemeleri yönünde kullanmıştır. Eldeki davada; davacı- alacaklı ...ltd.şti nin ikametgahı mahkemesinin davaya bakmaya yetkili olduğu halde yetkisizlik kararı verilmesi doğru olmamıştır. Bu sebeblerle ,davacı ... vekilinin istinaf nedenleri yerinde görüldüğünden başvurusunun kabulune; yetki itirazının kabulüne ilişkin kararın kaldırılmasına ve dosyanın davanın yeniden görülmek üzere kararı veren mahkemeye iadesine karar verilmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE, Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2019/844 Esas-2020/335 Karar sayılı ve 18/06/2020 tarihli hükmünün, HMK.'nun 353(1)a-3 maddesi gereği KALDIRILMASINA; "Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye iadesine" İstinaf yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan 54,40-TL peşin istinaf karar harcının istek halinde kendisine iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda H.M.K.'nın 353(1)-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere, oy birliği ile karar verildi. 06/10/2020