İşverenin Borca Batık Olması ve Çok Sayıda İşçi Çıkarması Geçerli Feshin İspatı Değildir

YARGITAY 9. HUKUK DAİRESİ

Esas : 2015/35437

Karar : 2016/18787

Tarih : 31/10/2016

Özeti: Davalı şirket kayıtları üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi düzenlenen rapora atıfla şirketin ekonomik krizde olduğu, zarar toplamının Kanuna göre borca batık olduğu ve öz varlığını kaybetmiş olduğu davalı şirketin 1/6’sının iş sözleşmesine son verdiği önemli ölçüde işçi azaltımına gitmesi nedeniyle feshin geçerli nedene dayandığı kabul edilmiştir. Ancak emsal dosyalarda ispat yükü kendisine düşen davalı işveren tarafından iş akdinin geçerli nedenle feshedildiğinin ispatlanamadığı kabul edilerek işe iade kararı onanarak kesinleşmiştir. Dairenin uygulama birliği gereğince; davacının iş akdinin feshinin geçerli nedene dayanmadığının kabulü gerekmektedir.

Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.

Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.

Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verilmiş olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:

Davacı vekili, davacının davalı ... Ltd. Şti. bünyesinde çalışmakta iken, davalı şirketin haksız ve geçersiz nedenle iş akdini sona erdirdiğini, İzmir bölgesinde çalıştığını, kendisine ekonomik koşullar ve kadro daraltılması genel küçülme kararları, pazarlama ve tanıtım faaliyetlerinin durdurulacağı yönünde kararlar alındığını ve bu nedenle iş akdine son verildiğinin söylendiğini iddia ederek, feshin haksız ve geçersiz olduğunun tespitine karar verilmesini ve davacı müvekkilinin işe iadesine karar verilmesini, davacı işe başlatılmadığı takdirde l yıllık ücreti tutarındaki tazminatın ve çalıştırılmadığı süre içerisindeki 4 aylık ücretinin ve diğer haklarının davacıya ödenmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:

Davalı vekili, davacı ile davalı arasında akdolunan iş sözleşmesinin şirketin ekonomik durumunun bozulması ve işin gerekleri sebebiyle feshedildiğini, feshin geçerli nedene dayandığını savunmuştur.

C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:

Mahkemece, feshin geçerli nedene dayandığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.

D) Temyiz:

Kararı davacı vekili yasal süresi içinde temyiz etmiştir.

E) Gerekçe:

Mahkemece davalı şirket kayıtları üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesi düzenlenen rapora atıfla şirketin ekonomik krizde olduğu, zarar toplamının Türk Ticaret kanunu 376.maddeye göre borca batık olduğu ve öz varlığını kaybetmiş olduğu davalı şirketin 59 çalışandan 48 inin iş sözleşmesine son verdiği önemli ölçüde işçi azaltımına gitmesi nedeniyle feshin geçerli nedene dayandığı kabul edilmiştir. Ancak Dairemiz’den emsali geçen 2015/ 33639- 33640- 33641- 33642- 33643- 33644- 33645 seri numaralı dosyalarda ispat yükü kendisine düşen davalı işveren tarafından iş akdinin geçerli nedenle feshedildiğinin ispatlanamadığı kabul edilerek işe iade kararı 24/12/2015 tarihinde onanarak kesinleşmiştir. Dairemiz uygulama birliği gereğince; davacının iş akdinin feshinin geçerli nedene dayanmadığının kabulü gerekmektedir. Karar bu yönü ile hatalıdır.

4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile;

1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,

3.Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,

4.Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,

5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,

6.Davacının yaptığı 104,20 TL. yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,

7.Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 1.800,00 TL. ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,

8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,

Kesin olarak oybirliği ile 31.10.2016 tarihinde karar verildi.